یکی از اعمالی که باعث تقرب به خداوند می‌شود و فرصت راز و نیاز با معبود را بهتر فراهم می‌کند، نماز است. علاوه بر این می‌توان گفت نماز یکی از مهمترین عبادات است چراکه بیش از 100 بار (صلاة) با مشتقاتش در قرآن کریم ذکر شده، 15 مرتبه به آن امر شده و چندین بار رسول مکرم اسلام (ص) درباره آن مورد خطاب قرار گرفته است.

بر همین اساس در احادیث و روایات گوناگون به انجام این فریضه توصیه و تأکیدات فراوانی شده است اما فضیلت نماز خواندن در دو مسجد بزرگ اسلامی یعنی «مسجدالحرام» و «مسجدالنبی» بسیار بیشتر از مکان‌های دیگر عنوان شده است و روایات بسیاری بر این مطلب تأکید دارند که به ذکر چند نمونه از آن اشاره می‌کنیم:

فضیلت نماز در مسجد الحرام

از امام کاظم(ع) در مورد مردی پرسیده شد که در مکه بوده و نماز را در منزل خود و به جماعت می‌خواند، این بهتر است یا این‌که به مسجد الحرام رفته و فرادا بخواند؟ امام(ع) فرمود: «به مسجد الحرام رفته و فرادا بخواند بهتر است».

امام حسین(ع) فرمود:‌ «در این مسجد (مسجد الحرام) زیاد نماز و دعا بخوانید همانا برای هر بنده‌ای رزقی وجود دارد که به سمت او می‌رود(یعنی خود را زیاد درگیر امور مادی نکنید)».

امام باقر(ع) فرمود: «هرکس در مسجد الحرام یک نماز واجب بخواند، خداوند متعال به خاطر همان یک نماز همه نمازهایش را از زمانی که نماز بر او واجب شده و بجا آورده، و نیز همه نمازهایی را که تا زمان وفاتش خواهد خواند می‌پذیرد».

امام صادق(ع) می‌فرماید: «نماز در مسجدالحرام معادل 100 هزار رکعت نماز است».

البته در خود مسجدالحرام نیز برخی مکان‌هایی وجود دارد که از سایر نقاط ارزشمندتر است و تأکید بیشتری بر آن شده است. از امام رضا(ع) در مورد بهترین مکان برای نماز خواندن در مسجد الحرام پرسیده شد، آن‌حضرت در پاسخ فرمود: «حطیم ما بین حجر الأسود و درب کعبه». پرسیده شد بعد از این مکان کجا بهتر است؟ امام(ع) فرمود: «در کنار مقام ابراهیم(ع)»، سپس کجا بهتر است؟ فرمود: «در حجر اسماعیل» و در ادامه فرمود: «هر کجا که به کعبه نزدیک‌تر است».

فضیلت نماز در مسجد النبی

رسول خدا(ص) در این‌باره می‌فرماید: «یک نماز در مسجد من، نزد خداوند برابر با 10 هزار نماز در سایر مساجد است، مگر مسجدالحرام زیرا نماز در آن برابر با 100 هزار نماز است.»

امام صادق(ع) می‌فرماید: «مکّه، حرم خداوند و حرم رسول خدا(ص) و حرم علیّ بن أبی طالب‏(ع) است و ثواب یک نماز که در آن بجا آورده شود برابر است با 100 هزار نماز (که در نقاط دیگر خوانده است) و یک درهم در آنجا (که در راه خدا داده شود) ثوابش برابر با 100 هزار درهم است که در سایر جاها صدقه دهند، و مدینه، حرم خداوند و حرم رسول خدا(ص) و حرم علی(ع) است، یک نماز که در آنجا خوانده شود ثواب 10 هزار نماز جای دیگر را دارد، و یک درهم در راه خدا صرف کردن در آنجا ثوابش برابر با انفاق ده هزار درهم است که در غیر آنجا صرف شود، و کوفه حرم خداوند و حرم رسول خدا(ص) و حرم علی(ع) است، و یک نماز که در آنجا بجا آورند با هزار نماز برابر است، و راجع به ثواب انفاق درهم سخنی نفرمود.»

شخصی از حضرت امام رضا(ع) از نماز در مسجدالحرام و مسجد الرّسول(ص) پرسید که آیا این دو برابرند در ثواب؟ امام(ع) فرمود: «آری و نماز بین آن دو مسجد ثواب 1000 نماز در مکان‌های دیگر را دارد.»